29 Ekim Cumhuriyetin İlanı
Mustafa Kemal, Kurtuluş Savaşı mücadelesinin devam ettiği dönemde, bağımsızlığın kazanılmasından sonra, yeni kurulacak Türk devletinin yönetim şeklinin “Cumhuriyet” olması gerektiğine karar vermişti. Cumhuriyet, 29 Ekim 1923′te, Türkiye Büyük Millet Meclisinde oy birliğiyle ilân edildi. Cumhuriyetin ilânıyla yeni Türk devletinin yönetim şekli belirlendi. Ayrıca, Mustafa Kemal Atatürk’ün cumhurbaşkanı seçilmesiyle devlet başkanlığı sorunu da çözümlendi.
Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra TBMM yeni Türkiye Cumhuriyeti’ni kurma çalışmalarına başladı. Saltanatın kaldırılmasının ve Lozan Barış Antlaşması’nın ardından, TBMM’de en çok tartışılan konulardan biri, yeni devletin niteliği sorunuydu. Saltanatın kaldırılmasıyla bir yönetim boşluğu ortaya çıkmıştı. Bu yönetim boşluğu sonucunda TBMM’de hükûmette yer alacak bakanların seçimi sırasında adayların gerekli oyu sağlamakta güçlük çekmeleri, önemli sorunlara yol açmaktaydı. Atatürk, 27 Ekim 1923′te Ali Fethi (Okyar) Bey başkanlığındaki hükûmetin istifası ve Cumhuriyet Halk Partisi grubunun yeni hükûmet listesi üstünde anlaşmaya varmaması üzerine, 28 Ekim gecesi arkadaşlarını toplayarak devletin niteliğinin cumhuriyet olduğunu saptayan bir yasa tasarısı hazırladı. TBMM, ertesi gün saat 20:30′da anayasa değişikliğini kabul ederek cumhuriyeti ilân etti ve oybirliğiyle alınan bu karardan sonra cumhurbaşkanlığı seçimine geçerek yine oybirliğiyle Gazi Mustafa Kemal Paşayı Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçti. Ayrıca bu toplantıda TBMM tarafından anayasanın birinci maddesine, “Türkiye Devleti’nin hükûmet biçimi cumhuriyettir.” hükmü konuldu.
Kurtuluş Savaşı kazanıldıktan sonra TBMM yeni Türkiye Cumhuriyeti’ni kurma çalışmalarına başladı. Saltanatın kaldırılmasının ve Lozan Barış Antlaşması’nın ardından, TBMM’de en çok tartışılan konulardan biri, yeni devletin niteliği sorunuydu. Saltanatın kaldırılmasıyla bir yönetim boşluğu ortaya çıkmıştı. Bu yönetim boşluğu sonucunda TBMM’de hükûmette yer alacak bakanların seçimi sırasında adayların gerekli oyu sağlamakta güçlük çekmeleri, önemli sorunlara yol açmaktaydı. Atatürk, 27 Ekim 1923′te Ali Fethi (Okyar) Bey başkanlığındaki hükûmetin istifası ve Cumhuriyet Halk Partisi grubunun yeni hükûmet listesi üstünde anlaşmaya varmaması üzerine, 28 Ekim gecesi arkadaşlarını toplayarak devletin niteliğinin cumhuriyet olduğunu saptayan bir yasa tasarısı hazırladı. TBMM, ertesi gün saat 20:30′da anayasa değişikliğini kabul ederek cumhuriyeti ilân etti ve oybirliğiyle alınan bu karardan sonra cumhurbaşkanlığı seçimine geçerek yine oybirliğiyle Gazi Mustafa Kemal Paşayı Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçti. Ayrıca bu toplantıda TBMM tarafından anayasanın birinci maddesine, “Türkiye Devleti’nin hükûmet biçimi cumhuriyettir.” hükmü konuldu.
October 29 Proclamation of the Republic
Mustafa Kemal, a period of continued struggle of the Liberation War, after achieving independence, the polity of the Turkish state to be established "Republic" had decided that it should be. Republic, 29 October 1923, the Grand National Assembly of Turkey was declared a unanimous vote. Form of government of the new Turkish state was determined by proclamation of the Republic. In addition, the president Mustafa Kemal Atatürk resolved the issue of the presidency with the election.
After the War of Independence won the Turkish Grand National Assembly proceeded to establish the new Republic of Turkey. Following the abolition of the Sultanate and the Lausanne Peace Treaty, one of the most debated issues in Parliament, the nature of the problem was the new state. A management gap had emerged through the removal of his reign. This gap results in management to provide the necessary votes in Parliament during the selection of candidates will take part in the government of ministers in difficulty, which were causing significant problems. Ataturk, October 27, 1923, Ali Fethi (Okyar) Bey headed the government's resignation and the Republican People's Party group upon reaching an agreement on a new government list, has prepared a bill which establishes that night of October 28 republics of the state of nature by collecting friends. Parliament, the next day at 20: Recognizing the constitutional amendment was declared a republic on 30 and after this decision taken unanimously passed the presidential election still Gazi Mustafa Kemal Pasha was unanimously selected as the first President of the Republic of Turkey. In addition, this meeting in the first article of the constitution by the parliament, "Turkey is a republic form of government of the State." Provision was made.
After the War of Independence won the Turkish Grand National Assembly proceeded to establish the new Republic of Turkey. Following the abolition of the Sultanate and the Lausanne Peace Treaty, one of the most debated issues in Parliament, the nature of the problem was the new state. A management gap had emerged through the removal of his reign. This gap results in management to provide the necessary votes in Parliament during the selection of candidates will take part in the government of ministers in difficulty, which were causing significant problems. Ataturk, October 27, 1923, Ali Fethi (Okyar) Bey headed the government's resignation and the Republican People's Party group upon reaching an agreement on a new government list, has prepared a bill which establishes that night of October 28 republics of the state of nature by collecting friends. Parliament, the next day at 20: Recognizing the constitutional amendment was declared a republic on 30 and after this decision taken unanimously passed the presidential election still Gazi Mustafa Kemal Pasha was unanimously selected as the first President of the Republic of Turkey. In addition, this meeting in the first article of the constitution by the parliament, "Turkey is a republic form of government of the State." Provision was made.
'29 EKİM CUMHURİYET BAYRAMI'
Görsel Tasarım : Hasan KIRMIZI
2014
